اگر سرطان روده بزرگ یا راست روده خود به نام سرطان کولورکتال دارید، یک خبر خوب وجود دارد: افراد بیشتری با این بیماری نسبت به قبل درمان می‌شوند یا بیشتر عمر می کنند. سعی کنید در مورد همه گزینه ها با پزشک خود مشورت کنید تا گزینه درمانی که برای شما مناسب تر است را بیابید.
چگونه درمان مناسب را انتخاب کنم؟
برای شروع، شما و پزشکتان باید بدانید:
- بزرگی تومور و میزان گسترش سرطان در بدن (استیج سرطان) چقدر است
- درمان های خاص تا چه اندازه برای شما مفید خواهند بود
- چقدر سالم هستید
- عوارض درمان چه خواهد بود
- گزینه ی درمانی که شما ترجیح می دهید کدام است
این جزئیات به پزشک کمک می کند تا بهترین راه را برای درمان سرطان شما توصیه کند.
گزینه های درمانی سرطان کلورکتال چیست؟
رایج ترین درمان ها عبارتند از:
عمل جراحي: این روشی است که پزشکان بیشتر سرطان های روده بزرگ را درمان می کنند. بهترین شانس برای درمان، برداشتن کامل تومور است. معمولاً جراحان باید تنها بخشی از کولون یا رکتوم شما را که دارای تومور است بردارند. جراح شما ممکن است این عمل را با چند بریدگی کوچک در شکم شما (به نام لاپاراسکوپی) به جای یک برش طولانی انجام دهد. با این روش ممکن است درد کمتری داشته باشید و سریعتر بهبود پیدا کنید.
ابلیشن و آمبولیزاسیون: این نوع درمان گزینه ای برای سرطانی است که به کبد گسترش یافته است و می تواند تومورها را بدون برداشتن آنها از بین ببرد. گاهی اوقات پزشکان از امواج رادیویی پرانرژی یا مایکروویوهای الکترومغناطیسی برای از بین بردن سرطان استفاده می کنند. یا الکل به درون تومور تزریق می‌کنند یا آن را با یک پروب فلزی منجمد کنند. در آمبولیزاسیون، ماده ای برای مسدود کردن جریان خون به سمت سرطان در کبد استفاده می شود.
شیمی درمانی: داروهای شیمی درمانی سلول های سرطانی را از بین می برند یا از گسترش آنها در سراسر بدن جلوگیری می کنند. می توانید داروها را به صورت قرص مصرف کنید. همچنین ممکن است این داروها را به صورت تزریق در به نزدیک محل تومور دریافت کنید. انواع مختلفی از این داروها وجود دارد. برخی با هم بهتر کار می کنند، بنابراین ممکن است دو یا چند دارو را همزمان مصرف کنید. معمولا استفاده از دارو در بازه های 2 تا 4 هفته ای انجام می‌شود و بین هر دوره شیمی درمانی دوره‌ی استراحت خواهید داشت.
ممکن است پس از جراحی برای از بین بردن سلول های سرطانی باقی مانده، شیمی درمانی انجام شود. یا ممکن است شیمی درمانی قبل از عمل انجام شود تا تومور کوچک‌تر شده و جراحی راحت تر شود. شیمی درمانی ممکن است به درمان درد سرطان نیز کمک کند و اغلب بهترین راه برای کاهش سرعت گسترش بیماری به سایر قسمت‌های بدن مانند کبد است.
نکته منفی این است که این داروها علاوه بر سلولهای سرطانی به سلول های سالم نیز حمله می کنند. این می تواند باعث عوارض جانبی مانند ریزش مو، استفراغ و زخم های دهان شود. همچنین ممکن است خیلی احساس خستگی کنید و به راحتی بیمار شوید. اما این مشکلات معمولا زمانی که درمان شما به پایان می رسد بهتر می شوند.
درمان‌های هدفمند: این داروها تغییرات سلولی که منجر به سرطان می شود را درمان می کنند. به عنوان مثال، برخی از سلول ها پروتئین زیادی دارند که به رشد آنها کمک می کند. داروهای هدفمند می توانند از کارکرد این پروتئینها آن جلوگیری کنند. از آنجایی که این درمان‌ها فقط با سلولهای سرطانی مبارزه می‌کنند، نه با سلولهای سالم، عوارض جانبی کمتری نسبت به شیمی‌درمانی دارند.
پرتودرمانی: این درمان از امواج پر انرژی برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می کند. ممکن است قبل یا بعد از جراحی برای کوچک کردن تومور یا جلوگیری از عود آن مورد استفاده قرار بگیرد. اشعه همچنین ممکن است به کاهش درد و سایر علائم سرطان کمک کند. عوارض جانبی می تواند شامل قرمزی، تاول زدن پوست، حالت تهوع و مشکلات روده یا مثانه باشد. این مشکلات معمولاً پس از پایان درمان از بین می روند.
چه چیز دیگری باید بدانید؟
شما و پزشکتان با هم در مورد درمان تصمیم خواهید گرفت. وقتی می‌خواهید درمان مورد نظرتان را انتخاب کنید، به این موارد فکر کنید:
ریسک ها: در مورد مزایا و معایب هر درمان با پزشک خود صحبت کنید.
اثرات جانبی: چه احساسی خواهید داشت؟ آیا می توانید کارهای روزمره و کارهایی را که دوست دارید انجام دهید؟
هزینه: برخی از درمان های سرطان، مانند داروهای هدفمند، گران هستند. مطمئن شوید که آیا بیمه شما هزینه آنها را پرداخت می کند یا خیر.
درمان سرطان کولورکتال بر اساس استیج
درمان سرطان کولورکتال ممکن است به “استیج” بیماری بستگی داشته باشد. برای همه به جز مرحله چهار، ابتدا باید جراحی برای برداشتن تومور انجام دهید. همچنین ممکن است درمان های دیگری نیز دریافت کنید.
درمان سرطان کولورکتال در استیج صفر
در مرحله صفر سرطان فقط در داخلی ترین پوشش روده بزرگ یافت می شود. جراحی باید بتواند آن را خارج کند.
روش شما به بزرگی سرطان بستگی دارد.
جراح شما ممکن است بتواند تومور و کمی بافت نزدیک به آن را بردارد. او ممکن است این روش را پولیپکتومی بنامد.
اگر تومورهای بزرگتری دارید، جراح شما ممکن است لازم باشد قسمت بیمار روده بزرگ را بردارد و بافت سالم را دوباره بچسباند تا روده شما همچنان کار کند. پزشکان این روش را آناستوموز می نامند.
درمان سرطان کولورکتال در استیج یک
تومورها در استیج یک فراتر از پوشش داخلی روده بزرگ، به لایه های دوم و سوم گسترش یافته اند و دیواره داخلی روده بزرگ را درگیر می کنند. سرطان به دیواره خارجی روده بزرگ یا خارج از روده بزرگ گسترش نیافته است. احتمالا برای برداشتن تومور و مقدار کمی از بافت اطراف تومور جراحی انجام خواهد شد. اکثر بیماران به درمان های اضافی در این استیج نیاز ندارند.
درمان سرطان کولورکتال در استیج دو
سرطان کولورکتال مرحله دو بزرگتر است و از دیواره عضلانی روده بزرگ عبور می کند. اما هیچ سرطانی در غدد لنفاوی وجود ندارد (ساختارهای کوچکی که در سرتاسر بدن یافت می‌شوند و سلول‌هایی را که با عفونت مبارزه می‌کنند، می‌سازند و ذخیره می‌کنند). احتمالاً برای برداشتن سرطان و ناحیه اطراف سرطان جراحی هم انجام خواهد شد.
همچنین ممکن است به عنوان یک اقدام احتیاطی برای کمک به جلوگیری از عود سرطان، شیمی درمانی انجام شود. پزشکان معمولاً این کار را فقط برای افرادی انجام می دهند که احتمال ابتلا به این بیماری وجود دارد، زیرا مزایای زیادی در مورد شیمی درمانی در این مرحله از سرطان روده بزرگ وجود ندارد. یک انکولوژیست (پزشکی که در درمان سرطان تخصص دارد) باید در مورد نیاز به شیمی درمانی برای مرحله دوم سرطان روده بزرگ تصمیم گیری کند.
درمان سرطان کولورکتال در استیج سه
در استیج سه، سرطان کولورکتال در خارج از کولون به یک یا چند غدد لنفاوی گسترش یافته است.
پزشک ممکن است در مورد تومورهای استیج 3 A، B یا C صحبت کند. معنی آن این است:
مرحله 3A: تومورها در دیواره روده بزرگ هستند و غدد لنفاوی را نیز درگیر کرده‌اند.
مرحله 3B: تومورها از طریق دیواره روده بزرگ رشد کرده و به یک تا چهار غده لنفاوی گسترش یافته اند.
مرحله 3C: تومورها به بیش از چهار غده لنفاوی گسترش یافته اند.
در این مرحله درمان ها شامل موارد زیر است:
- جراحی برای برداشتن تومور و تمام غدد لنفاوی درگیر در صورت امکان
- شیمی درمانی پس از جراحی
- در صورتی که تومور بزرگ باشد و به بافت اطراف کولون حمله کند، پرتودرمانی
درمان سرطان کولورکتال در استیج چهار
در استیج چهار، سرطان کولورکتال در خارج از روده بزرگ به سایر قسمت های بدن مانند کبد یا ریه ها گسترش یافته است. همچنین ممکن است سرطانی به نام “متاستاتیک” را بشنوید که به این معنی است که به سایر بخشهای بدن گسترش یافته است. تومور می تواند هر اندازه ای داشته باشد و ممکن است شامل غدد لنفاوی آسیب دیده باشد یا نباشد.
در این مرحله درمان ها شامل موارد زیر است:
عمل جراحي: ممکن است برای برداشتن سرطان، چه در روده بزرگ و چه در جاهایی که گسترش یافته، نیاز به عمل جراحی داشته باشید. یا ممکن است برای دور زدن سرطان و قلاب کردن قسمت های سالم روده بزرگ به جراحی نیاز داشته باشید.
شیمی درمانی: در این روش شما احتمالا یک یا چند مورد از داروهای زیر را دریافت خواهید کرد:
- بواسیزوماب (آواستین)
- ستوکسیماب (اربیتوکس)
- پانیتوموماب (وکتیبیکس)
این داروها روی سیستم ایمنی بدن شما کار می کنند. پزشک شما ممکن است آنها را “آنتی بادی های مونوکولونال” بنامد. اینکه آیا آنها را دریافت می کنید به جنبه های خاصی از تومور شما بستگی دارد.
اگر سرطان شما بدتر شده است یا به درمان های دیگر پاسخ نمی دهد ممکن است داروی زیو-آفلیبرسپت (زالتراپ) تجویز شود.
درمان هدفمند: در صورتی که سرطان متاستاتیک کولورکتال شما علیرغم سایر درمان‌ها پیشرفت کرده باشد، ممکن است پزشک داروی رگورافنیب (استیوارگا) را در نظر بگیرد.
همچنین احتمال دارد از پرتودرمانی برای کاهش علائم سرطان استفاده شود.
همچنین ممکن است بخواهید پیوستن به یک کارآزمایی بالینی را در نظر بگیرید. اینها مطالعاتی هستند که داروها یا درمان های جدید را آزمایش می کنند تا ببینند آیا آنها بی خطر هستند یا خیر. آنها اغلب راهی برای افراد برای آزمایش داروهای جدیدی هستند که برای همه در دسترس نیست. پزشک شما می تواند به شما بگوید که آیا یکی از این کارآزمایی ها ممکن است برای شما مناسب باشد یا خیر.
اگر سرطان کولورکتال شما برگشت
پزشکان سرطان کولورکتال را “عود کننده” می نامند، اگر پس از درمان عود کند. ممکن است در همان ناحیه یا در نزدیکی همان ناحیه یا در قسمت دیگری از بدن شما برگردد.
احتمال عود در افرادی که در اولین ابتلا، سرطان کولورکتال پیشرفته تری داشتند، بیشتر است.
در این مرحله درمان ها شامل موارد زیر است:
- جراحی برای رفع عودها
- اگر نتوان تمام سرطان را در یک عمل از بین برد، شیمی درمانی درمان اصلی است.
کدام متخصصان سرطان کولورکتال را درمان می کنند؟
احتمالاً چندین پزشک برای درمان سرطان کولورکتال خود خواهید داشت.
با راهنمایی پزشک اصلی، تیم شما ممکن است شامل این متخصصان باشد:
- یک انکولوژیست، که بر درمان شما نظارت می کند و شیمی درمانی را تجویز می کند.
- یک متخصص پرتودرمانی که از دستگاههای پرتودرمانی برای درمان استفاده می‌کند.
- یک جراح کولورکتال، جراح عمومی یا یک جراح انکولوژیست که جراحی شما را انجام خواهد داد..
چه متخصصان دیگری می توانند کمک کنند؟
همچنین شما با سایر متخصصان مراقبت های بهداشتی در بیمارستان از جمله پرستاران، آسیب شناسان و سایر متخصصان برخورد خواهید داشت. می توانید با یک متخصص تغذیه مشورت کنید تا مطمئن شوید که تمام مواد مغذی مورد نیاز خود را در طول درمان دریافت می کنید. اگر متوجه شدید که احساسات شدیدی در مورد سرطان یا درمان آن دارید که کنترل آن سخت است، یک مددکار اجتماعی، روانشناس یا روانپزشک می‌توانند به شما در این زمینه کمک کنند. برخی از افراد خانواده شما نیز ممکن است احساس خستگی و نگرانی و اضطراب داشته باشند که صحبت با یک روانشناس می‌تواند مفید باشد.
برای درمان سرطان کولورکتال با پزشک خود همکاری کنید
اگر سرطان کولورکتال برای شما تشخیص داده شده است، نقش فعالی در درمان خود داشته باشید. تصمیمات زیادی وجود دارد که شما و تیم درمانیتان باید با هم بگیرید. درگیر شدن در روند درمان می تواند به شما احساس کنترل بر وضعیت بدهد.
در اینجا چند کار وجود دارد که می توانید برای کار با پزشک خود انجام دهید:
در مورد ایجاد یک شراکت با پزشک خود صحبت کنید. به پزشک خود اطلاع دهید که می خواهید نقش فعالی در درمان خود داشته باشید. اکثر پزشکان از این ایده استقبال می کنند. اگر پزشک شما مخالف است یا نگرانی های شما را رد می کند، به ملاقات شخص دیگری فکر کنید.
بهترین روش برای تماس با پزشک را بیابید. برخی از پزشکان با تماس های تلفنی خوب عمل می کنند. دیگران ممکن است ترجیح دهند ایمیل دریافت کنند. اطلاعات تماس پزشک خود را دریافت کنید و دریابید که بهترین راه برای تماس با پزشکتان چیست.
یک بیمار فعال باشید. در مورد گزینه های مختلف درمانی و اینکه هدف از درمان چیست سوال بپرسید. از پزشک خود بپرسید که چه پیشنهادی دارد و چرا. جوانب مثبت و منفی را مرور کنید. درمان چقدر طول خواهد کشید؟ آیا برای آن باید به بیمارستان بروید؟ با عوارض جانبی و بهبودی آشنا شوید. در مورد اما و اگرها صحبت کنید و به آنچه برای شما مهم است فکر کنید. اگر چیزهایی وجود دارد که نمی خواهید در مورد آنها بدانید، حتما به پزشک خود اطلاع دهید.
در مورد وضعیت خود بخوانید. با جدیدترین درمان های موجود برای سرطان روده بزرگ آشنا شوید. اگر چیزی وجود دارد که متوجه نمی شوید، آن را یادداشت کنید و دفعه بعد که صحبت می کنید از پزشک خود در مورد آن سوال کنید. مطلع بودن به شما کمک می کند در مورد گزینه ها با پزشک خود صحبت کنید.
از گرفتن نظر ثانویه نترسید. اگر در مورد درمان پیشنهادی پزشک خود شک دارید – یا اگر می خواهید دوباره آن را بررسی کنید – نظر ثانویه دریافت کنید. اکثر پزشکان با آن مشکلی نخواهند داشت. پزشک دوم ممکن است همان درمان اول را پیشنهاد کند. اما دانستن این موضوع می تواند شما را در تصمیم گیری مطمئن تر کند.
صادق باشید. برای اینکه درمان شما موثر باشد، باید با پزشک خود صادق باشید. بنابراین مطمئن شوید که پزشک همه چیز را در مورد وضعیت پزشکی شما می داند، حتی چیزهایی که ممکن است از صحبت در مورد آنها خجالت بکشید. نگران نباشید او آنجاست تا کمک کند. مطمئن شوید که پزشک از تمام داروها، مکمل ها و داروهای گیاهی که استفاده می کنید مطلع است. اگر دارو را حذف می کنید، به پزشک خود بگویید و دلیل آن را توضیح دهید. ممکن است راه حلی وجود داشته باشد.
هزینه ها را مرور کنید. قبل از شروع درمان با پزشک و شرکت بیمه خود صحبت کنید تا بعداً غافلگیر نشوید. مطمئن باشید که می دانید چه مواردی تحت پوشش بیمه قرار می گیرد و چه مواردی را پوشش نمی دهد. ممکن است بتوانید با مطب پزشک خود یک برنامه پرداخت را تنظیم کنید.
برای چیزهای دیگر وقت بگذارید. سعی کنید تا اجازه ندهید سرطان و تصمیمات در مورد درمان شما را از بین ببرد. تمام وقت خود را به دنبال اطلاعات جدید صرف نکنید. ممکن است شما را تحت تأثیر قرار دهد و تصمیم گیری را سخت تر می کند. با خانواده و دوستان وقت بگذرانید و کارهایی را انجام دهید که از آنها لذت می برید.